รักษาผมร่วง ผมบาง ศีรษะล้าน ด้วยภูมิปัญญาไทย สมุนไพรไทย
บทความนี้ ทางทีมงานวิชาการของไทยแฮร์เซนเตอร์ รวบรวมมาจากแหล่งต่างๆ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้าน สมุนไพรไทยบางชนิดไม่มีหลักฐานทางวิชาการรับรองชัดเจน ในเรื่องของการใช้เพื่อการรักษาผมร่วง มีแต่เพียงคำบอกเล่าถึงวิธีการใช้ซึ่งผลที่ได้อาจขึ้นกับแต่ละบุคคลด้วย จึงโปรดใช้วิจารณญาณ การจะนำเอาสมุนไพรแต่ละชนิดไปใช้รักษาผมร่วงให้ทุกท่านพิจารณาความเสี่ยงเอาเอง
- มะกรูด มีฤทธิ์ไม่เฉพาะป้องกันผมร่วง ช่วยในการรักษาผมแตกปลาย และยังทำให้ผมดำเป็นเงางาม ช่วยขจัดรังแคแก้คันหนังศีรษะ และทำให้ผมหงอกช้า ที่ผิวมะกรูดจะมีน้ำมันหอมระเหยและในผลมะกรูดจะมีกรดซิตริก ช่วยบำรุงผม
วิธีใช้ มะกรูดสระผม ควรใช้ทั้งผิวมะกรูด และน้ำมะกรูดร่วมกัน เพื่อให้ได้ประโยชน์จากน้ำมันที่ผิวมะกรูดด้วย คือปอกผิวมะกรูดนำมาตำให้ละเอียด แล้วบีบน้ำมะกรูดผสมลงไป เติมน้ำลงไปอีกให้เหลว คนจนเข้ากันทิ้งไว้ 5–10 นาที แล้วกรองคั้นเอาแต่น้ำไปใช้ เวลาสระอาจได้กลิ่นฉุนจากผิวมะกรูด แต่สระผมเสร็จแล้วผมจะหอม ก่อนสระผมควรราดผมให้เปียกชุ่มเสียก่อน เนื่องจากน้ำมะกรูดมีฤทธิ์เป็นกรดแก่ กัดหนังศีรษะได้ ขณะสระผมควรนวดหนังศีรษะไปด้วย แล้วล้างออกให้สะอาด อย่าให้มีเศษมะกรูดค้างอยู่ เพราะจะทำให้ผมเสีย ระวังอย่าให้เข้าตาหรือถูกปากเพราะอาจทำให้แสบได้ แต่ถ้ารู้สึกแสบทั้งหนังศีรษะแสดงว่าน้ำมะกรูดข้นไป ควรผสมให้เจือจางลงอีก - ดอกอัญชัญ มีฤทธิ์ช่วยทำให้ผมดกดำขึ้น ช่วยปลูกผม ป้องกันผมร่วง ในดอกอัญชัญมีสารแอนโทรไซยานิน ซึ่งมีคุณสมบัติเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดเล็กๆ ทำให้เลือดไปเลี้ยงรากผมและหนังศีรษะมากขึ้น
วิธีใช้ ใช้กลีบดอกอัญชัญ 1 หยิบมือ นำมาล้างให้สะอาดตำให้ละเอียดผสมกับน้ำ กรองกากออก นำน้ำที่ได้ชโลมผมทิ้งไว้ 15 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำเปล่า สามารถทำได้ทุกวันหากใช้ทาบริเวณคิ้ว จะเป็นยาปลูกคิ้ว ทำให้คิ้วดกดำขึ้นด้วย - ว่านหางจระเข้ น้ำวุ้นในว่านหางจระเข้ใช้บำรุงรักษาเส้นผมที่เสียได้ผลดีมาก ช่วยให้หนังศีรษะและรากผมแข็งแรง ป้องกันผมหลุดร่วง ป้องกันผมแตกปลายและช่วยขจัดไขมันที่หนังศีรษะ
วิธีใช้ ใช้ใบว่านหางจระเข้ขนาดประมาณ 5 ซม. นำมาล้างให้สะอาด ปลอกเปลือกออก เอาแต่เนื้อวุ้นข้างในมาบดให้ละเอียด ใช้ทาที่บริเวณเส้นผมและหนังศีรษะใช้หมักธรรมดา หรืออาจใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่นบิดให้หมาดพันรอบศีรษะไว้ประมาณ 5–10 นาที แล้วจึงล้างออกด้วยน้ำสะอาด การทาที่บริเวณหนังศีรษะจะช่วยลดอาการคันศีรษะและช่วยลดรังแคด้วย ทำสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
ว่านหางจระเข้มีคุณสมบัติสามารถช่วยในกระบวนการเมตะโบลิซึม ทำงานได้เป็นปกติ ลดการติดเชื้อ สลายพิษของเชื้อโรค กระตุ้นการเกิดใหม่ของเซลล์ส่วนที่ชำรุดและคงความชุ่มชื้นให้กับผิว จึงมีการใช้ว่านหางจระเข้มาเป็นส่วนผสมของเครื่องสำอางค์หลายชนิด ทั้งผลิตภัณฑ์บำรุงผิวและเส้นผม - ขิง มีฤทธิ์ช่วยแก้ผมร่วงและทำให้เส้นผมเกิดใหม่ได้ดีขึ้น เนื่องจากขิงทำให้เลือดไปเลี้ยงบริเวณหนังศีรษะ จึงนำพาสารอาหารไปยังบริเวณรากผมได้ดีขึ้น นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์สามารถฟื้นฟูสภาพเส้นผมที่ผ่านการทำเคมี มีฤทธิ์เป็นยาฆ่าเชื้อราและแบคทีเรียที่รากผมด้วย
วิธีใช้ นำเหง้าขิงขนาดเท่าหัวแม่มือมาอังไฟให้อุ่นจัด นำไปบดให้ละเอียด จากนั้นทาให้ทั่วหนังศีรษะ ทิ้งไว้ประมาณ 10–15 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาดจนหมด น้ำมันในขิงจะช่วยกระตุ้นการงอกของเส้นผม ทำให้เส้นผมที่ขึ้นมาใหม่แข็งแรงขึ้น - ทองพันชั่ง ช่วยลดผมร่วงแก้โรคผิวหนัง ขจัดเชื้อราและแบคทีเรียที่รากผม กระตุ้นการงอกของเส้นผมทำให้ผมดำเป็นเงางาม
วิธีใช้ นำใบสดทองพันชั่งที่ไม่อ่อนหรือแก่เกินไป มาตำจนละเอียดแล้วผสมกับน้ำสะอาดหมักไว้บริเวณศีรษะ แล้วล้างออก ทำติดต่อกันอย่างน้อย 15–30 วัน จึงจะเห็นผล - น้ำกะทิ ในน้ำกะทิจะมีส่วนประกอบเป็นกรดไขมันและโปรตีนที่คล้ายคลึงกับของเส้นผม และไขมันที่รากผม (sebum) จึงมีประสิทธิภาพในการบำรุงเส้นผม และในน้ำกะทิจะมีเอนไซม์ที่จำเป็น สารฟาโวนอยด์ วิตามินอี วิตามินบี ซึ่งจำเป็นต่อการเจริญของเส้นผม ช่วยหยุดผมร่วงและลดผมหงอกก่อนวัยได้
วิธีใช้ ใช้กะทิคั้นมาสดๆ ประมาณ 1-2 แก้ว ชะโลมบนหนังศีรษะและเส้นผม ทิ่งไว้ให้แห้งประมาณ 2 ชั่วโมง ล้างออกด้วยน้ำเปล่า แล้วทิ้งไว้อีก 1 คืน จึงค่อยสระผมอีกครั้งด้วยแชมพู ทำอาทิตย์ละ 1 ครั้ง
